Spektakle
Armine, Sister
Premiera: 28 listopada 2013, Studio Na Grobli Instytutu im. Jerzego Grotowskiego
aktorzy/muzycy:
- DAVIT BAROYAN
- DITTE BERKELEY
- PRZEMYSŁAW BŁASZCZAK
- ALESSANDRO CURTI
- JAROSŁAW FRET
- MURAT İÇLINALÇA
- DENGBESZ KAZO
- ARAM KEROVPYAN
- VAHAN KEROVPYAN
- KAMILA KLAMUT
- ALEKSANDRA KOTECKA
- SIMONA SALA
- OREST SHARAK
- MAHSA VAHDAT
- MARJAN VAHDAT
- TOMASZ WIERZBOWSKI
prowadzenie studia śpiewu modalnego:
współpraca wokalna: Virginia Pattie Kerovpyan
scenografię wykonał zespół kierowany przez Piotra Jacyka:
Maciej Mądry, Krzysztof Nawój, Paweł Nowak, Bartosz Radziszewski, Andrzej Walada
realizacja świateł: MACIEJ MĄDRY
koordynacja projektu: MAGDALENA MĄDRA
dramaturgia muzyczna, architektura spektaklu, reżyseria: JAROSŁAW FRET
Spektakl dedykowany historii, kulturze i Ludobójstwu Ormian
W pierwotnym zamierzeniu spektakl miał być seansem, w którym to nie my wołamy tych, którzy odeszli, lecz duchy zmarłych wołają o unaocznienie, odczytanie śladu. Tytuł, Armine, Sister, rozumiemy jak pierwsze słowa listu bez czytelnego adresu, skazanego na wędrówkę w czasie i przestrzeni.
Mając na uwadze perspektywę, jaką nakreślił dla poezji, sztuki, a nawet edukacji po Auschwitz Theodor W. Adorno, chcielibyśmy zadać pytanie: „Czy XXI wiek ma szansę nie stać się wiekiem ignorancji?”. Poprzez nowy spektakl próbujemy zapytać o Europę, działając w przekonaniu, iż Europa jest pytaniem – o historię, tożsamość, godność. Jedną z podstawowych idei Armine, Sister jest podjęcie kwestii tabuizacji i zakłamania historii skonfrontowanej z powinnością dania świadectwa.
Pracując nad spektaklem, wielokrotnie przywoływaliśmy Fugę śmierci Paula Celana, w której sny oprawców i ofiar śnią się w jednej przestrzeni. Przestrzeń spektaklu-seansu pamięci, jak przestrzeń snu, jest wspólnie zamieszkana przez tysiące istnień. Armine, Sister dotyka kwestii, jak bolesny bywa proces niesienia pamięci. Stanowi również próbę wskazania/nazwania naszego miejsca wobec minionych pokoleń oraz próbę zrozumienia, kim jesteśmy – my stojący zawsze po drugiej pamięci, jak po drugiej stronie aparatu fotograficznego. Nasze oko wciąż przygląda się historii przez wziernik: ślad, cień, myśl.
Przestrzeń sceniczną wypełnia szesnaście ponadczterometrowych kolumn, które nawiązują do wnętrza opuszczonego kościoła. Zmiany architektury sceny stanowią jedną z podstawowych linii narracji wizualnej spektaklu. Równocześnie działania aktorskie wpisują się w kilkanaście odsłon/obrazów. Muzyczną strukturę przedstawienia dopełnia intensywna partytura ruchowa.
Do współrealizacji nowego spektaklu zaprosiliśmy muzyków reprezentujących różne tradycje muzyczne Azji Mniejszej, Anatolii oraz Iranu, których spotkaliśmy podczas swoich wypraw: Dengbesza Kazo, kurdyjskiego śpiewaka urodzonego w Wanie, Murata İçlinalçę, mistrza śpiewu w kościele pod wezwaniem św. Grzegorza Oświeciciela w Stambule, Mahsę i Marjan Vahdat, śpiewaczki z Teheranu, oraz Vahana Kerovpyana, kompozytora i perkusistę urodzonego w ormiańskiej rodzinie w Paryżu. Współpracujemy także ze śpiewaczką Virginią Pattie Kerovpyan. Najważniejszym współpracownikiem w pracy nad Armine, Sister jest Aram Kerovpyan – pochodzący ze Stambułu mistrz śpiewu w katedrze ormiańskiej w Paryżu.