Spektakle
Cesarskie Cięcie
Próby o samobójstwie
W kolejnych wersjach spektaklu udział brali:
Kobiety: KAMILA KLAMUT /
DITTE BERKELEY / EMMA BONNICI
Mężczyzna: MATEJ MATEJKA
oraz
- NINI JULIA BANG
- TOMASZ BOJARSKI
- DANIEL CUNNINGHAM
- ALESSANDRO CURTI
- JEAN FRANÇOIS FAVREAU
- JAROSŁAW FRET
- ALEKSANDRA KOTECKA
- EWA PASIKOWSKA
- OREST SHARAK
- TOMASZ WIERZBOWSKI
Prowadzenie projektu: JAROSŁAW FRET
Współpraca muzyczna: MARIANA SADOWSKA
Współpraca nad partyturą ruchową: VIVIEN WOOD
Realizacja świateł: JAROSŁAW FRET
Spektakl prezentowany podczas Festiwalu Fringe w Edynburgu w sierpniu 2012 zdobył prestiżowe nagrody Total Theatre Award w kategorii Physical/Visual Theatre oraz Herald Angel Award
Spektakl dedykujemy:
- Sile Grawitacji
- Naszym Gardłom
- Pannom Roztropnym
- Pannom Głupim
- Wszystkim Letnim
- Zygmuntowi Duczyńskiemu
Pierwsze, specjalne pokazy projektu Cesarskie Cięcie miały miejsce w maju 2007 roku we Florencji w ramach festiwalu Fabbrica Europa, gdzie zespół ZAR gościł na zaproszenie Roberto Bacciego. Premiera spektaklu odbyła się w grudniu 2007 roku we Wrocławiu, w siedzibie Instytutu im. Jerzego Grotowskiego.
Tytuł spektaklu jest w swej istocie metaforą potrzeby samobójstwa i stanu samobójczego – siły fatalnej, siły zbawiennej, trzymającej każdego przy życiu. To rzecz o możliwej, a zarazem koniecznej zdolności przedłużania własnego oddechu, w chwili, kiedy w żyłach czuje się kawałki szkła, które jeszcze nie zdołały dotrzeć do serca.
Podstawowa linia struktury muzycznej spektaklu zbudowana została w oparciu o wielogłosowe pieśni korsykańskie, w które wpleciono wątki bułgarskie, rumuńskie, islandzkie i czeczeńskie. Energia opracowanej muzyki wiele zawdzięcza Erikowi Satie i jego rozpoznaniu siły, jaką niesie każda kropla dźwięku. Tradycyjny materiał muzyczny przetworzono tu jednak w formę współczesną i dopełniono intensywną partyturą ruchową. Nie potrafimy powiedzieć, ile spektakl zawdzięcza Aglaji Veteranyi.
W czasie pracy nad spektaklem, członkowie Teatru ZAR wyprawiali się kilkakrotnie na Korsykę w poszukiwaniu materiału muzycznego, który stałby się podstawą powstającej partytury muzycznej. Szczególnie ważnym momentem było czynne uczestnictwo w liturgii paschalnej w Tox koło Bastii, dlatego też muzyka liturgiczna korsykańskich konfraterni buduje kulminantę spektaklu. Na jej „tektonikę” nałożone zostały linie bułgarskie stanowiące z kolei jeden z najważniejszych wątków muzycznej dramaturgii.
Jest tylko jeden problem filozoficzny prawdziwie poważny: samobójstwo. Orzec, czy życie jest, czy nie jest warte trudu, by je przeżyć, to odpowiedzieć na fundamentalne pytanie. Reszta – czy świat ma trzy wymiary, czy umysł ma dziewięć czy dwanaście kategorii – przychodzi później. To są gry; najpierw trzeba odpowiedzieć. […] Są to oczywistości, które czuje serce, ale które trzeba pogłębić, aby uczynić je jasnymi dla umysłu. […]
Samobójstwo rozpatrywano zawsze tylko jako zjawisko społeczne. Taki gest dojrzewa [jednak] w ciszy serca, podobnie jak wielkie dzieło. Człowiek sam o nim nie wie. […] Zacząć myśleć to znaczy być podkopywanym. Społeczeństwo niewiele ma z tym wspólnego w początkach. Robak jest w sercu człowieka. Tam należy go szukać. Trzeba prześledzić i zrozumieć tę grę śmiertelną, która od jasności widzenia wobec egzystencji prowadzi do ucieczki poza zasięg światła. […]
[Albert Camus, Samobójstwo i absurd, tłum. J. Guze]