Jest rzeczą pewną, że intencją Kazantzakisa była autobiograficzna rekapitulacja życia. Pragnął jednak nadać swemu dziełu inną rangę od tej, jaką miała autobiografia w „horyzoncie oczekiwań” czytelnika. […]

Wszystkie wielkie powieści, dzięki którym zdobył światowy rozgłos, Kazantzakis zaczął pisać około sześćdziesiątego roku życia […]. Odnosił się do swojego pisarstwa powieściowego z wyraźną rezerwą. Traktował je jako swego rodzaju rozrywkę i sposób na zapomnienie o „groźnej istocie rzeczy” […]. Raport dla El Greca miał być relacją z ukrytego sensu życiowych zmagań autora, opowieścią o „czerwonej linii” – jak określał Kazantzakis swoją wędrówkę przez życie. […]

Uważnemu czytelnikowi nie umknie, że Raport dla El Greca składa się nie tyle z faktów z życia Kazanowski, ile z opowieści, które w ciągu życia wypełniały jego imaginacyjny świat.

(Iljas Wrazas: Zbawca Boga. Kuszenia Nikosa Kazantzakisa)