A jeśli wielcy kompozytorzy jak Bach czy Mozart słyszeli w swej muzyce bogatsze współbrzmienia niż te, które słyszymy w niej dziś?

„Sądzę (…), że powinniśmy raz jeszcze przyjrzeć się strojom, jakich w ciągu wieków używali wielcy kompozytorzy i wykonawcy – wszyscy, de facto, których muzykę dziś wykonujemy. Powodem jest nie tylko historycyzm, ale przede wszystkim fakt, że poszczególne systemy strojenia odzwierciedlają wybory, jakich na przestrzeni wieków dokonywali kompozytorzy i muzycy, starając się zaprezentować swą muzykę tak, jak według nich brzmiała najlepiej”.

Ross W. Duffin

Książka Jak system równomiernie temperowany popsuł harmonię to popularyzatorski, wielostronny i bardzo pożyteczny wykład prowadzący czytelnika (przede wszystkim muzyka, lecz i muzykologa – historyka muzyki, akustyka, czy stroiciela, a także czytelnika-humanistę) przez złożone zagadnienia natury dźwięku, harmonii, matematycznych i fizycznych podstaw określania ich wysokości, stosunków między nimi.

|Maciej Kaziński, fragmenty Wstępu|

O serii 3/2

3/2: Krótka historia kwinty
Za ojca teorii dźwięków muzycznych uważany jest Pitagoras, który zauważył, że niektóre pary dźwięków zagrane jednocześnie brzmią zgodnie, a inne nie. Za pomocą monochordu ustalił, że wzajemne stosunki wysokości dźwięków tworzących konsonans wyrażają się w prostych liczbach. Interwał kwinty, wyróżniający się spośród innych najstabilniejszym współbrzmieniem, tworzyły w jego systemie dźwięki o wzajemnym stosunku częstotliwości 3:2. Ten „mocny” interwał musiał stać się podstawą każdego systemu muzycznego. Jednak jego akustycznie czysta forma, jaką zalecał Pitagoras, nie znalazła miejsca w muzyce europejskiej, dążącej do kompleksowości i kochającej doskonałą symetrię klawiatury fortepianu. Został więc odarty z części swego brzmienia i posłużył do stworzenia skali dźwiękowej w takim kształcie, jaki dziś znamy. Seria 3/2 prezentuje wszystko to, na co – podobnie jak w przypadku prawdziwie czystej kwinty – nie ma miejsca w naszym codziennym sposobie myślenia o muzyce i sztuce: co zostało zapomniane, wymazane bądź wyparte.

O autorze

Ross Duffin

Ross W. Duffin jest znany od wielu lat jako pełen wigoru gospodarz i producent radiowego programu „Micrologus: Exploring the World of Early Music”, emitowanego w amerykańskim radiu publicznym w latach 1981-1998. Urodzony w Londynie w Kanadzie, otrzymał tytuł licencjata na Uniwersytecie Western Ontario, a następnie obronił pracę magisterską i doktorat na Uniwersytecie Stanfordzkim. Obecnie zajmuje stanowisko profesora muzyki w Case Western Reserve University, gdzie współtworzy programy studiów licencjackich i magisterskich w muzyce dawnej. Nauczał także podczas letnich warsztatów muzyki dawnej w Toronto, Vancouver, Amherst, MA Waszyngtonie, Oberlin, San Francisco i Los Angeles.

Laureat prestiżowej nagrody Noah Greenberg nadawanej przez Amerykańskie Stowarzyszenie Muzykologów w uznaniu pracy z której korzystają zarówno naukowcy jak i artyści, Duffin był także założycielem i przewodniczącym Komisji Muzyki Dawnej w Szkolnictwie Wyższym. Jego praca naukowa obejmuje artykuły w wielu znaczących czasopismach i dotyczy muzyki od XIII do XVIII wieku.

Pełnił funkcję redaktora „A Josquin Anthology” dla Oxford University Press (1999) oraz „A Performer’s Guide to Medieval Music” for Indiana University Press (2000). Jego  książka „Shakespeare’s Songbook”, studium muzyki wokalnej w sztukach Szekspira, została opublikowana przez W.W. Norton w 2004 roku i otrzymała nagrodę Claude V. Palisca nadawaną przez Amerykańskie Stowarzyszenie Muzykologów. „Jak System równomiernie temperowany popsuł harmonię (i dlaczego powinno cię to obchodzić)” to jego najnowsza książka. Aktualnie pracuje nad kontynuacją „Shakespeare’s Songbook” obejmującą teoretyczne prace Thomasa Ravenscrofta.  Ważne projekty performatywne w których uczestniczył obejmują „1611 masque Oberon”, „the Faery Prince” Bena Jonsona oraz  „Il Pastor fido” Handla, w którym to projekcie zajmował stanowisko Producenta Wykonawczego/Dyrektora odpowiedzialnego za video performanse.